Μια ομάδα επιστημόνων και περιβαλλοντολόγων, μεταξύ των οποίων και ο επίτιμος καθηγητής Simon Robson, βρήκε στα δάση της Ινδονησίας την Megachile pluto, τη μεγαλύτερη μέλισσα του κόσμου, η οποία είχε παρατηρηθεί για τελευταία φορά το 1981 και θεωρούνταν χαμένη για την επιστήμη.
Ανακαλύφθηκε ξανά η γιγάντια μέλισσα του Γουάλας
Μια διεθνής ομάδα επιστημόνων και συντηρητών ανακοίνωσε την εύρεση αυτού που πολλοί θεωρούν ως το “ιερό δισκοπότηρο” των ανακαλύψεων μελισσών – τη γιγαντιαία μέλισσα του Wallace.
Η μέλισσα (Megachile pluto) είναι η μεγαλύτερη στον κόσμο, με άνοιγμα φτερών πάνω από έξι εκατοστά. Παρά το εντυπωσιακό μέγεθός της, η μέλισσα έχει χαθεί από το 1981.
Τον Ιανουάριο, μια ομάδα αναζήτησης που ξεκίνησε να βρει και να φωτογραφίσει τη γιγαντιαία μέλισσα του Γουάλας ανακάλυψε με επιτυχία το είδος στις Βόρειες Μολούκες, ένα νησιωτικό σύμπλεγμα στην Ινδονησία. Η ανακάλυψη αναβιώνει την ελπίδα ότι περισσότερα δάση της περιοχής φιλοξενούν ακόμη αυτό το πολύ σπάνιο είδος.
Ένα μέλος της ομάδας, ο επίτιμος καθηγητής Simon Robson από τη Σχολή Βιολογικών και Περιβαλλοντικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ, δήλωσε: “Εν μέσω μιας τόσο καλά τεκμηριωμένης παγκόσμιας μείωσης της ποικιλότητας των εντόμων, είναι υπέροχο να ανακαλύπτουμε ότι αυτό το εμβληματικό είδος εξακολουθεί να υπάρχει”.
Ο δρ Robson και ο δρ Glen Chilton, επίτιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Saint Mary’s του Καναδά, συνεργάστηκαν με τον Eli Wyman από το Πανεπιστήμιο Πρίνστον και τον Clay Bolt, φωτογράφο για τη διατήρηση της φύσης από τη Μοντάνα, για να ανακαλύψουν με επιτυχία αυτή τη μέλισσα. Η ομάδα υποστηρίχθηκε από την Global Wildlife Conservation, μια οργάνωση με έδρα το Όστιν του Τέξας.
“Ήταν συναρπαστικό να βλέπουμε αυτό το “ιπτάμενο μπουλντόγκ” για έντομο που δεν ήμασταν σίγουροι ότι υπήρχε πια”, δήλωσε ο Clay Bolt, φωτογράφος φυσικής ιστορίας με ειδίκευση στις μέλισσες, ο οποίος τράβηξε τις πρώτες φωτογραφίες και βίντεο του είδους ζωντανού, αφού πέρασε χρόνια ερευνώντας το κατάλληλο περιβάλλον με τον συνεργάτη και μέλος της ομάδας, Eli Wyman από το Πανεπιστήμιο του Princeton.
“Το να βλέπω πόσο όμορφο και μεγάλο είναι το είδος στην πραγματικότητα, το να ακούω τον ήχο των γιγάντιων φτερών του που χτυπούσαν καθώς πετούσε δίπλα από το κεφάλι μου, ήταν απλά απίστευτο”.
Η θηλυκή γιγαντιαία μέλισσα φτιάχνει τη φωλιά της σε ενεργούς δενδρώδεις λόφους τερμιτών, χρησιμοποιώντας τις μεγάλες γνάθους της για να συλλέγει κολλώδη ρητίνη δέντρων για να επενδύσει τη φωλιά και να την προστατεύσει από τους εισβολείς τερμίτες. Σε ζεστές και υγρές συνθήκες, και μερικές φορές κατά τη διάρκεια καταρρακτώδους βροχής, η ομάδα παρατήρησε δεκάδες λόφους τερμιτών κατά τη διάρκεια της έρευνας.
Βρέθηκε μια μοναδική θηλυκή γιγαντιαία μέλισσα του Wallace που ζούσε σε ύψος περίπου 2,5 μέτρων από το έδαφος
Η μέλισσα πήρε το όνομά της από τον Alfred Russel Wallace, ο οποίος μαζί με τον Charles Darwin ανακάλυψε τη θεωρία της εξέλιξης μέσω της φυσικής επιλογής. Ο Wallace, Βρετανός εντομολόγος, ανακάλυψε τη γιγάντια μέλισσα εξερευνώντας το νησί Μπακάν της Ινδονησίας. Περιέγραψε τη θηλυκή μέλισσα, η οποία έχει περίπου το μήκος ενός ανθρώπινου αντίχειρα, ως “ένα μεγάλο μαύρο έντομο που μοιάζει με σφήκα, με τεράστια σαγόνια σαν σκαθάρι”.
Η μέλισσα δεν εθεάθη ξανά μέχρι το 1981, όταν ο εντομολόγος Adam Messer την ανακάλυψε ξανά σε τρία νησιά της Ινδονησίας και μπόρεσε να παρατηρήσει κάποια από τη συμπεριφορά της, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου με τον οποίο χρησιμοποιεί τις γνάθους της για να συλλέγει ρητίνη και ξύλο για τις φωλιές της. Έκτοτε, άλλες ομάδες αναζήτησαν τη μέλισσα, χωρίς επιτυχία.
“Η εκ νέου ανακάλυψη του Messer μας έδωσε κάποια εικόνα, αλλά εξακολουθούμε να μην γνωρίζουμε σχεδόν τίποτα γι’ αυτό το εξαιρετικό έντομο”, δήλωσε ο κ. Wyman. “Ελπίζω ότι αυτή η επανανακάλυψη θα πυροδοτήσει την έρευνα που θα μας δώσει μια βαθύτερη κατανόηση αυτής της μοναδικής μέλισσας και θα ενημερώσει για τυχόν μελλοντικές προσπάθειες για την προστασία της από την εξαφάνιση”.
Αν και λίγα είναι γνωστά για τη μέλισσα, το είδος εξαρτάται από τα πεδινά δάση για τη ρητίνη και τις φωλιές των τερμιτών που ζουν στα δέντρα, δήλωσε ο κ. Bolt. Στην Ινδονησία, ωστόσο, η καταστροφή των δασών για τη γεωργία απειλεί τον βιότοπο αυτού του είδους και πολλών άλλων. Μεταξύ του 2001 και του 2017, η Ινδονησία έχασε το 15% της δενδρώδους κάλυψής της, σύμφωνα με το Global Forest Watch.
Η ομάδα έχει ήδη ξεκινήσει συζητήσεις με Ινδονήσιους συνεργάτες για την αναζήτηση της γιγάντιας μέλισσας Wallace σε άλλες τοποθεσίες – με την ελπίδα να συνεργαστούν τελικά για την ανάπτυξη ενός σχεδίου ενίσχυσης των μέτρων διατήρησης της μέλισσας.
