O σκύλος Puli δεν είναι τόσο γνωστός ή οικείος. Παρά τα θετικά στου χαρακτηριστικά και την εξαιρετική του προσωπικότητα ίσως να είναι δύσκολο να κρατηθεί εντός σπιτιού καθώς έχει μεγάλη ανάγκη για εκτόνωση και παιχνίδι.
Η φυλή Puli με το χαρακτηριστικό παλτό
Συνιστάται για: Ενεργά ζευγάρια και ανθρώπους που απολαμβάνουν ή ασχολούνται με αθλήματα σκύλου (ευελιξία, κόλπα ή βοσκή)
Επίπεδο συντήρησης: Μεσαίο έως υψηλό
Προσδόκιμο ζωής: 10 – 15 χρόνια
Ιδιοσυγκρασία: Έξυπνος, πιστός, και δραστήριος σκύλος με αυτοπεποίθηση
Κίνδυνος για την υγεία: Αυτή η ράτσα έχει μέτριες πιθανότητες για να εμφανίσει προβλήματα κατά την διάρκεια της ζωής της
Γενικά χαρακτηριστικά φυλής
Το Puli (προφέρεται “Poo-lee”, πληθυντικός “Pulik) είναι μια φυλή ουγγρικού σκύλου βοσκής και κτηνοτροφίας. Έχει ένα μοναδικό τρίχωμα: μακριά, μάλλινα κορδόνια που καλύπτουν το σώμα του από το κεφάλι μέχρι την ουρά. Τα Πούλι είναι εύκολα αναγνωρίσιμα εξαιτίας αυτού του χαρακτηριστικού τους – θα λέγαμε πως μοιάζει λίγο με σφουγγαρίστρα.
Η φυλή είναι ανθεκτική σε όλες τις θερμοκρασίες και αντέχει εξαιρετικά σε ακραίες καιρικές συνθήκες. Εάν έχει πού ζεστό καιρό μην το αφήνεται έξω, υπάρχει κίνδυνος υπερθερμίας. Δίνει τη εντύπωση πως είναι μεγαλύτερο από ότι είναι στην πραγματικότητα εξαιτίας του παλτού του, το οποίο είναι έως και 3 φορές μεγαλύτερο από το σώμα του.
Το τρίχωμά του είναι υποαλλεργικό και δεν μαδάει, μπορεί να χρειαστεί έως και 4 χρόνια για να γίνει μακρύ και σαν σχοινί. Έχει ένα ένα χοντρό, κυματιστό ή σγουρό εξωτερικό παλτό και ένα μαλακό, πυκνό, μάλλινο υπόστρωμα. Το εσωτερικό και εξωτερικό υπόστρωμα πλέκονται μεταξύ τους και δημιουργούν τα σχοινιά που μπορεί να διαφέρουν σε πάχος και σχήμα.
Ορισμένα παλτά αυτοκαταστρέφονται αλλά άλλα χρειάζονται ανθρώπινη παρέμβαση. Ακόμα και επαγγελματίες groomers δεν ξέρουν τι να κάνουν με αυτά τα παλτά. Μερικοί άνθρωποι δένουν τα μαλλιά που πέφτουν στο πρόσωπό του και εμποδίζουν την όρασή του.
Έχει μικρόσώμα και κόκκαλα, αλλά με όλο το βάρος του παλτού του μπορεί να φτάσει στα 16 κιλά και σε ύψος τα 46 εκατοστά. Το θηλυκό είναι ελαφρύτερο και μικρότερο από το αρσενικό.
Τα χρώματα του μπορεί να είναι μαύρο, λευκό, γρκι αλλά το μαύρο είναι το πιο διαδεδομένο. Στην Ουγγαρία, ένα άλλο κοινό χρώμα είναι το fako, που περιγράφεται ως το χρώμα του εσωτερικού ενός ρολού ολικής αλέσεως.
Χαρακτήρας, συμπεριφορά και προσωπικότητα
Το Πούλι είχε εκτραφεί για να συντροφεύει μοναχικούς βοσκούς και για να είναι φύλακας σε κοπάδια. Το σκυλί Πούλι είναι επιφυλακτικό και δύσπιστο με άτομα που δε εμπίπτουν στο άμεσο οικογενειακό του περιβάλλον. Μπορεί να είναι επιφυλακτικός με τους ξένους αλλά δεν είναι επιθετικός, αλλά θα γαυγίζει και θα γρυλίσει εάν νιώσει πως απειλείται η οικογένειά του. Ο συνδυασμός της αυτοπεποίθησης και της καχυποψίας έναντι των αγνώστων τον καθιστούν εξαιρετικό φύλακα. Εξαιτίας των ενστίκτων και της κυριαρχίας του κοπαδιού ίσως προσπαθήσει να ηγηθεί και της οικογένειας του και να προσπαθήσει να ηρεμήσει τους ανθρώπους. Ένας σταθερός αλλά ευγενικός ιδιοκτήτης, καθώς και η σωστή εκπαίδευση και κοινωνικοποίηση, είναι απαραίτητα για το Πούλι. Εάν αισθανθεί πως ο ιδιοκτήτης του δεν είναι ισχυρός και αποφασιστικός θα δημιουργήσει τους δικούς του κανόνες. Ο Πούλι είναι πολύ έξυπνος και πρόθυμος να ευχαριστήσει τους ιδιοκτήτες του. Μπορεί να μάθει πολύ εύκολα αλλά μπορεί να βαρεθεί πολύ εύκολα. Θα ακολουθήσει τις εντολές αλλά η έντονη φύση του θα τον ωθήσει να κάνει τα πράγματα με τον δικό του τρόπο. Η εκπαίδευση στο σπίτι είναι αρκετά δύσκολη. Προτιμά τις ήσυχες εντολές που έρχονται να κατευνάσουν την θορυβώδη φύση του – τείνει να γαυγίζει. Πρέπει να μάθει από κουτάβι να αποδέχεται τα άλλα κατοικίδια και τα άλλα σκυλιά. Του αρέσει να παίζει αλλά δεν είναι πάντα ο ιδανικός φίλος για μικρά παιδιά.
Είναι πιο κατάλληλος για ενεργά ζευγάρια και όσους θέλουν να πάρουν μέρος σε αθλήματα σκύλων όπως ευκινησία, βοσκή ή κόλπα. Οι αγαπημένες του δραστηριότητες περιλαμβάνουν υπαίθριες δραστηριότητες όπως βόλτες, εκδρομές στο πάρκο σκύλων, ενθαρρυντικά παιχνίδια και περνώντας ποιοτικό χρόνο με τους ανθρώπους του. Χρειάζεται καθημερινή βόλτα ή τζόκινγκ, δραστηριότητες με σωματικές προκλήσεις και διανοητική διέγερση ειδάλλως μπορεί να βαρεθεί και να οδηγηθεί σε καταστροφικές συμπεριφορές.
Ασθένειες και συμπτώματα που μπορεί να εμφανίσει η φυλή
• Η δυσπλασία του ισχίου είναι πολύ συνηθισμένη στα μεγαλύτερα σκυλιά και αναγνωρίζεται ως την προβληματική κατάσταση την κατά την οποία το ισχίο δεν ταιριάζει σωστά με τον μηρό. Αυτή η κατάσταση προκαλεί πόνο στο σκύλο. Η αρθρίτιδα επίσης μπορεί να αναπτυχθεί κατά τη διάρκεια της ζωής του ζώου.
• Προοδευτική ατροφία του αμφιβληστροειδούς: Eίναι μια πάθηση των ματιών που μπορεί να οδηγήσει σταδιακά στην οριστική τύφλωση.
• Καταρράκτης: Όπως και στους ανθρώπους, ο καταρράκτης στα σκυλιά προκαλεί προβλήματα όρασης καθώς μια μεμβράνη σχηματίζεται πάνω από τον βολβό του ματιού και προκαλεί θολή όραση.
Η ιστορία της φυλής Puli
Ο σκύλος Puli έχει μεγάλη και ενδιαφέρουσα ιστορία.
Είναι μια αρχαία ουγγρική φυλή που εκτράφηκε πριν χιλιάδες χρόνια για να να προστατεύει τα κοπάδια προβάτων. Υπάρχουν ενδείξεις πως μια φυλή παρόμοια με το Puli υπήρξε πριν 6.000 χρόνια στην θέση που βρίσκεται σήμερα στο σύγχρονο Ιράκ. Περι τα τέλη του αιώνα μέλη ενός πληρώματος έσκαψαν για ανεύρεση πετρελαίου και βρήκαν τον τάφο ενός άνδρα που είχε θαφτεί με ένα μικρό σκυλί. Στα ερείπια βρήκαν έναν μακρύ κόμπο μαλλιών που έμοιαζε με το τρίχωμα του σύγχρονου Πούλι.
Επίσης , ανασκαφές που έγιναν στην πόλη Eridu, που άκμαζε ο αρχαίος πολιτισμός Sumeria, έφεραν στο φως πλάκες με νόμους σχετικούς με τα ζώα. Οι νόμοι αναφέρονται σε σκυλιά βοσκής και στην κρύπτη ενός οκτάχρονου κοριτσιού βρέθηκε ένα αγαλματίδιο Πούλι. Αυτά τα αντικείμενα είναι ενδείξεις ότι αυτή η φυλή χρησιμοποιήθηκε για εκτροφή προβάτων χιλιάδες χρόνια πριν.
Άλλη μια εκδοχή για τις ρίζες του Πούλι είναι ότι κατάγεται από το Θιβετιανό Τεριέ. Πριν από περίπου χίλια χρόνια, οι νομαδικές φυλές Magyar των ανατολικών Ουραλίων στην Κεντρική Ασία έφτασαν στην Ουγγαρία, έχοντας ήδη αναμειχθεί με τον Τούρκικο λαό στο πέρασμά τους. Έφεραν μαζί τους διάφορα τσοπανόσκυλα και πιθανόν τον πρόγονο του σύγχρονου Πούλι.
Στη Ουγγαρία έγιναν αγαπητά και πολύτιμα εξαιτίας των ικανοτήτων προστασίας των κοπαδιών. Η χοντρή γούνα τους τα προστάτευε από τους κρύους χειμώνες της Ουγγαρίας. Οι βοσκοί προτιμούσαν τόσο τα Πούλι με το άσπρο τρίχωμα όσο και με το μαύρο. Τα Πούλι με το μαύρο τρίχωμα ήταν ιδανικό για να ξεχωρίζει ανάμεσα στα λευκά κοπάδια. Το Πούλι με το λευκό τρίχωμα ήταν χρήσιμο καθώς αναμειγνύονταν με τα κοπάδια και τα προστάτευε από ζωοκλέφτες και άγρια ζώα. Μέχρι το 1800, οι Ούγγροι είχαν ξεχωρίσει τα καλύτερα και πιο χρήσιμα χαρακτηριστικά των Πούλι και προσπάθησαν να τα εκτρέψουν ώστε να παράγουν ζώα υψηλής ποιότητας, σκοτώνοντας όσα δεν ήταν σωστά. Η πρώτη περιγραφή του Puli γράφτηκε στα τέλη του 1800, αλλά μέχρι τότε η ανάγκη για το τσοπανόσκυλο είχε μειωθεί και οι αριθμοί του μειώθηκαν σημαντικά.
Το 1921 ο Δρ. Emil Raitsits του Ουγγρικού Πανεπιστήμιου Κτηνιατρικής μαζί με τον διευθυντή του ζωολογικού κήπου της Βουδαπέστης AdolfLendl έσωσαν την φυλή που κινδύνευε από αφανισμό. Διαμόρφωσαν έναν ζωολογικό κήπο ειδικά για την εκτροφή των Πούλι. Τα περισσότερα Πούλι προήλθαν από αυτό το εγχείρημα.
Στη δεκαετία του 1920, η δημοτικότητα της φυλής αυξήθηκε ξανά κυρίως ως ζώο συντροφιάς. ο πρώτο πρότυπο φυλής για το Puli εγκρίθηκε από το Federation Cynologique Internationale (International Kennel Club).
Υπήρχαν διαθέσιμα διάφορα μεγέθη της ράτσας αλλά το πιο δημοφιλές μέγεθος ήταν το μεσαίο που ήταν πιο κοντά στην αρχαία εκδοχή του Πούλι.
Το 1935, τέσσερις καθαρόαιμοι Pulik εισήχθησαν στις Ηνωμένες Πολιτείες για να χρησιμοποιηθούν σε ένα πείραμα σκύλου για φύλαξη κοπαδιών που πραγματοποιήθηκε από το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ. Το πείραμα αυτό έλαβε τέλος με το ξέσπασμα του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν η αιτία να αφανιστούν πάλι τα Πούλι από την Ουγγαρία. Οι Ούγγροι έδωσαν μερικά σε γειτονικές χώρες και όσα έμεινα πίσω σκοτώθηκαν. Μετά τον πόλεμο, η ανθεκτική αυτή φυλή αυξήθηκε πάλι στην Ουγγαρία. Μέχρι τη δεκαετία του 1960, ο αριθμός των Pulik στην Ουγγαρία είχε φτάσει τους αριθμούς πριν από τον πόλεμο.
Για την Ουγγαρία το Πούλι θεωρείτε εθνικός θησαυρός. Το μοντέρνο Πούλι είναι ένα μέτρια δημοφιλές κατοικίδιο συντροφιάς αλλά συνεχίζει να είναι εξαιρετικά επιδέξιος στην φύλαξη κοπαδιών.
Ενδιαφέρουσες πληροφορίες
• Το όνομα “Puli” σημαίνει τόσο “βοσκός” όσο και “καταστροφέας“.
• Παρόμοια Ουγγρική φυλή φύλαξης κοπαδιών είναι το Komondor.
• Το Puli έγινε δεκτό για εγγραφή στο American Kennel Club το 1936 και το Puli Club of America ιδρύθηκε το 1951.
• Είναι ικανό να φυλάξει κοπάδι προβάτων με 400 ή και περισσότερα πρόβατα. Περιστρέφεται με αρκετή επιδεξιότητα , σαν ανεμοστρόβιλος, γύρω από το κοπάδι για να το κρατήσει υπό έλεγχο.
• Το Πούλι έχει το ψευδώνυμο «ακροβάτης» εξαιτίας των λεπτών και ελαφρών ποδιών του.
• Η ουρά του είναι συνεχώς κουλουριασμένη και δεν μπορείς να καταλάβεις ένα πηγαίνει ή εάν έρχεται.
Το Πούλι είναι ιδανικό για βοσκούς και ανθρώπους που μένουν στην φύση και μπορούν αν του προσφέρουν δράση και εξορμήσεις. Εξαιρετικός φύλακας και θέλει συνεχή ανθρώπινη επαφή. Ο ιδιοκτήτης πρέπει να δείχνει και να είναι κυρίαρχος και να ξεκινά την εκπαίδευση από όταν είναι κουτάβι.
